Son yıllarda Qi gong ve Tai Chi ‘nin psikolojik ve fizyolojik faydalarını inceleyen araştırmalar hızla artıyor. Geçtiğimiz 45 yılda tai chi ‘nin sağlık üzerine yararları konusunda 500’den fazla bilimsel çalışma ve 120 sistematik derleme yayınlanmış. Araştırmalar tai chi’nin düşmeleri önlemede, Osteoartrit, Parkinson hastalığı,kronik obstrüktif akciğer hastalığı rehabilitasyonu, yaşlı yetişkinlerde bilişsel kapasitenin iyileştirilmesi konularında son derece yararlı olduğunu göstermiş.
Depresyon, kardiyak sorunlar ve inme rehabilitasyonu, bunama için yaralarına dair iyi kanıtlar elde edilmiş. Kanser hastaları, fibromiyalji, hipertansiyon ve osteoporozda yaşam kalitesini iyileştirmek için yararlı olduğuna dair sonuçlar bulunmuş. Mevcut kanıtlar diyabet, romatoid artrit veya kronik kalp yetmezliği için doğrudan bir yarar olmadığını gösteriyor.
Genel sağlık ve fitness yararlarına dair sistematik derlemeler, yetersiz kondisyonu olanlarda denge ve aerobik kapasitenin arttırılmasında son derece yarar sağladığını gösteriyor. Özellikle alt ekstremitelerde güç artışına neden oluyor. Genel sağlık durumunu iyileştirme konusunda son derce faydalı. Üstelik Tai Chi ile ilgili hiçbir ciddi yan etki bildirilmemiş.
Tai chi ve qi gong yüzyıllardır uygulanan, geleneksel Çin tıbbı (TCM) ‘nin doğasında bulunan teorik prensiplere dayanan, akıl ve beden egzersizleri. Zihinsel odaklanma, nefes alma ve rahatlama ile belirli duruşlar ve yumuşak hareketler içeriyorlar. Qi gong’un aksine, tai chi hareketleri, hızlı bir şekilde uygulandığında, bir savaş veya kendini savunma biçimi olabiliyor.
Tai Chi Ve Qi Gong’ un sağlık açısından yararları:
Araştırma bulguları, tai chi uygulamasının yaşlı insanlarda ve Parkinson hastalarında denge ve stabiliteyi geliştirebileceğini, dizlerdeki osteoartrit ağrılarını azaltabildiğini, hastaların fibromiyalji ve sırt ağrısı ile baş etmesine yardımcı olduğunu ve kalp yetmezliği ve kanserli kişilerde yaşam kalitesini ve ruh halini desteklediğini gösteriyor. Qi gong’un etkileri üzerine daha az araştırma yapılmış, ancak bazı çalışmalar, kronik boyun ağrısını ve fibromiyaljiden kaynaklanan ağrıyı azaltabileceğini düşündürüyor. Qi gong ayrıca genel yaşam kalitesini iyileştirmeye yardımcı olabiliyor.
Her ikisi de anksiyeteyi azaltmak gibi psikolojik faydalar sağlayabiliyor. Bununla birlikte, anksiyete (kaygı ) ile ilgili araştırmanın yöntemine dair farklılıklar, bu konuda kesin sonuçlar çıkarmayı zorlaştırmakta.
Düşme ve Denge
Tai chi’de dahil olmak üzere tüm egzersiz programları düşmeyi ve yaşlı insanlarda düşme korkusunu azaltabilir. Ancak Tai chi, Parkinson hastalığı olan kişilerde dengeyi geliştirmek için diğer egzersiz türlerinden daha etkili olabiliyor.
2012’de yapılan bir araştırma tai chi’nin yanı sıra diğer grup evde yapılan aktivite programlarının (çoğunlukla denge ve güç-egzersiz alıştırmaları dahil) yaşlı insanlarda düşmeyi etkili bir şekilde azalttığını ve tai chi’nin düşme riskini önemli ölçüde azalttığını göstermiş. Ancak araştırmacılar tai chi’nin düşme riskinin daha yüksek olduğu yaşlı insanlarda daha az etkili olduğunu bulmuşlar.
Düşme korkusu, yaşlı bir kişinin sağlığı ve hayatı üzerinde ciddi bir etkiye sahip olabiliyor. 2014 yılında yapılan bir araştırmada, araştırmacılar tai chi de dahil olmak üzere çeşitli egzersiz türlerinin yaşlı insanlar arasında düşme korkusunu azaltabileceğini öne sürmüş.
2012 de 195 denek ile yapılan bir klinik araştırmadan elde edilen bulgular, tai chi uygulamasının, hafif-orta dereceli Parkinson hastalığı olan kişilerde esneklik eğitiminden veya denge eğitiminden daha iyi denge ve stabilite geliştirdiğini göstermiş. 2014 de yapılan takip analizi, tai chi uygulayan kişilerin, diğer egzersizlere katılanlara kıyasla, çalışmayı takip eden 3 ay boyunca egzersiz yapmaya devam etme olasılıklarının daha yüksek olduğunu göstermiş.
Ağrı (diz osteoartriti, fibromiyalji, kronik boyun ağrısı, sırt ağrısı)
Tai chi uygulamasının insanların diz osteoartriti , fibromiyalji ve sırt ağrısı ile ilişkili ağrıyı yönetmesine yardımcı olabileceğine dair bazı kanıtlar var. Qi gong, kronik boyun ağrısı için biraz fayda sağlayabilir, ancak sonuçlar net değil.
Diz Osteoartriti
Diz osteoartriti olan ve NCCIH (national center for complementary and integrative health) tarafından finanse edilen 40 katılımcılı küçük bir klinik çalışmanın sonuçları, tai chi uygulamasının ağrıyı azalttığını ve bir eğitim ve esneme programından daha iyi bir sonuç göstermiş.
Yedi küçük ve orta ölçekli klinik çalışmanın analizi, 12 haftalık bir tai chi kursunun hastalarda ağrıyı azalttığı ve hareket kabiliyetini arttırdığını göstermiş.
Fibromiyalji
2010 yılında yapılan NCCIH destekli küçük bir klinik çalışmanın sonuçları, tai chi uygulamasının, fibromiyaljili hastaların daha rahat uyumaları, ağrı, yorgunluk ve depresyonla daha kolay başa çıkmaları konusunda sağlık eğitiminden daha etkili olduğunu göstermiş. 12 haftanın sonunda, hastaların yürüme, ev temizliği, alışveriş ve yemek hazırlama gibi belirli günlük aktiviteleri gerçekleştirme yeteneğini ölçmek için tasarlanan bir ankette tai chi uygulayanların, daha iyi puanlar elde ettiği görülmüş.
2012’de yapılan NCCIH (national center for complementary and integrative health) destekli küçük bir çalışma, tai chi hareketlerinin fibromiyaljili insanların ağrısız çalışmasına ve fiziksel aktivitenin faydalarından yararlanmasına olanak sağladığı öne sürülmüş.
2012’de 100 katılımcı ile yapılan randomize bir klinik çalışmanın sonuçları qigong uygulamasının ağrıyı azalttığını ve uykuyu iyileştirdiğini, günlük aktiviteyi kolaylaştırdığını ve zihinsel işlevleri arttırdığını göstermiş. Araştırmacılara göre ayrıca, 6 ay sonra dahi çoğu gelişmenin hala belirginmiş.
Kronik Boyun Ağrısı
Kronik boyun ağrısı için qi gong’un etkinliği ile ilgili araştırma sonuçları tartışmalı.
2009 yılında Alman araştırmacılar tarafından ortalama 20 yıllık kronik boyun ağrısı öyküsü olan 117 yaşlı yetişkinde (çoğunlukla kadınlarda) bir klinik çalışma yapılmış. Çalışmaya katılanlara 3 ay boyunca 24 egzersiz veya qi gong seansı uygulanmış. Qi gong veya egzersizin hiçbir yararı olmamış.
2011’de yapılan bir çalışmada ise , aynı araştırmacıların bazıları, qi gong’un, ortalama 3 yıldır kronik boyun ağrısı olan 123 orta yaşlı erişkinde (çoğunlukla kadınlarda) boyun ağrılarının giderilmesinde egzersiz terapisi kadar etkili olduğunu (ve her ikisinin de tedaviden daha etkili olduğunu) gözlemlemiş. Egzersiz terapisi, diğer etkinliklerin yanı sıra, bir top atma ve yakalama, kürek çekme ve tırmanma hareketleri, kol sallama ve esneme hareketlerini içeriyormuş. Araştırmada 6 ay boyunca 18 egzersiz veya qi gong seansı yapılmış.
Sırt ağrısı
En az 3 aydır bel ağrısı çeken hastalarda, tai chi egzersiz programı ağrıları azaltmış ve işlevleri iyileştirmiş.
Ruh Sağlığı ve Bilişsel İşlev
Bir dizi araştırma egzersizin depresyon ve anksiyeteyi azaltmaya yardımcı olduğunu öne sürerken, tai chi ve qi gong’un bu ve diğer zihinsel sağlık problemleri üzerindeki rolü daha az açık. Bununla birlikte, tai chi’nin yaşlı kişilerde beyin fonksiyonunu ve akıl yürütme yeteneğini artırabileceğine dair kanıtlar var.
Yaşam Kalitesi
Birçok araştırma, fiziksel aktivitenin yaşam kalitesini artırdığını ileri sürmekte. Sağlık profesyonelleri kanser tedavisi gören hastalara, hastalıkla ilişkili yorgunluğu azaltmak ve yaşam kalitesini arttırmak için sıklıkla egzersiz yapılmasını öneriyor. Bazı çalışmalar ise fiziksel aktivitenin kalp hastalıkları ve diğer kronik hastalıkları olanlara yardımcı olduğunu ileri sürüyor.
Kanser
Araştırma sonuçları, qi gong uygulamasının, normal bakım alanlarla karşılaştırıldığında, farklı kanser türlerine sahip yetişkinlerde yaşam kalitesini, ruh halini, yorgunluğu ve enflamasyonu artırabileceğini göstermiş. Ancak araştırmacılar, qi gong katılımcılarının dikkatinin, olumlu çalışma bulgularına katkıda bulunmuş olabileceğini öne sürmüş.
Kalp hastalığı
2011 de yapılan ve NCCIH tarafından finanse edilen klinik çalışmaya göre, düzenli olarak yapılan tai chi, kronik kalp yetersizliği olan kişilerde yaşam kalitesini ve ruh halini iyileştirebiliyor.
Küçük bir çalışmanın sonuçları ise tai chi uygulamasının egzersiz yeteneğini geliştirdiğini ve kalp krizi geçiren kişiler için kardiyak rehabilitasyon seçeneği olabileceğini öne sürmüş.
Diğer
2010 da yapılan NCCIH destekli bir araştırma, tai chi ve qi gong’un sağlıklı kişilerin, yaşlı kişilerin, meme kanseri veya inme geçirmiş olan ya da kronik bir hastalığı olan yetişkinlerin yaşam kalitesi üzerindeki etkilerini incelemiş. Analiz, tai chi veya qi gong uygulamasının, sağlıklı ve kronik olarak hasta olan kişilerde yaşam kalitesini artırabileceğini göstermiş.
Kemik yoğunluğu
Direnç ve ağırlık egzersizlerinin kemik oluşumunu arttırdığı biliniyor ve bu amaçla menopoz sonrası kadınlara tavsiye ediliyor. İlginçtir ki, çoğu Qigong ve Tai Chi uygulamaları direnç gerektirmez ve sadece minimal ağırlık taşır(örneğin hafif diz kıvırmaları). Buna rağmen 427 denekli bir araştırma Qi gong ve Tai Chi’nin kemik sağlığı üzerinde olumlu etkilerini göstermiştir. Tai Chi uygulayan menopoz sonrası kadınlarda kemik kaybının geciktirildiği ve olağan tedaviye göre daha az sayıda kırık oluştuğu saptanmış.Qigong egzersizlerine katılan kadınlarda egzersiz öncesi kontrollere kıyasla kemik mineral yoğunluğu artmış.Özet olarak, mevcut araştırmalar Tai Chi veya Qigong uygulamalarının kemik sağlığı üzerinde olumlu bir etki oluşturduğunu düşündürmektedir.
Tai Chi ve Qi Gong’un Güvenliği
Tai chi ve qi gong güvenli uygulamalar gibi görünüyor. NCCIH destekli bir çalışma, tai chi’nin ciddi yaralanmalara yol açma olasılığının düşük olduğunu, ancak minör ağrı ve ağrılarla ilişkili olabileceğini not etmiş. Hamile kadınlar, tai chi, qi gong veya başka bir egzersiz programına başlamadan önce mutlaka sağlık profesyonelleriyle konuşmalıdır.
Dr.Hakan & Ecz.Hülya KESKİN
Yararlanılan Kaynaklar:
- A Comprehensive Review of Health Benefits of Qigong and Tai Chi , Roger Jahnke, OMD, Linda Larkey, PhD, Carol Rogers, Jennifer Etnier, PhD, and Fang Lin . US National Library of Medicine National Institutes of Health Erişim: 21.03.2018
- Health benefits of tai chi: What is the evidence? Huston P, McFarlane B. US National Library of Medicine National Institutes of Health Erişim: 21.03.2018
- A guide to tai chi. NHS choices Erişim: 21.03.2018
-
Tai Chi and Qi Gong: In Depth. National center for complementary and integrative health Erişim: 21.03.2018
