Hemolitik aneminin tiplerini anlatırken kalıtsal ve edinsel tiplerinden söz etmiştik. Dolayısıyla nedenleri de kalıtsal ya da edinsel olabilir. Bazı durumlarda ise nedeni bilinmez.
Kalıtsal Hemolitik Anemiler
Hemolitik aneminin kalıtsal tiplerinde alyuvarların yapımını kontrol eden genlerde bir bozukluk vardır ve anormal alyuvarlar üretilmektedir.Bozuk genler ebeveynlerinizin birinden veya her ikisinden birden alınabilir. Çeşitli tiplerdeki genlerdeki bozukluklar farklı tip kalıtsal hemolitik anemilere yol açar. Alyuvarların anormal bir biçimde üretilmesinin kaynağı hemoglobin, hücre zarı ya da alyuvarların sağlıklı bir yaşam sürdürebilmesini sağlayan enzimler olabilir.
Edinsel Hemolitik Anemiler
Edinsel hemolitik anemilerde normal alyuvarlar üretilmektedir fakat bazı hastalık, durum veya faktörler alyuvarları erken yıkıma uğratır. Örnek olarak:
Bağışıklık sistemi hastalıkları,
Bazı enfeksiyonlar,
İlaçlara ya da kan nakline karşı oluşan reaksiyonlar
Hipersplenizm ( Dalak büyümesi ) gösterilebilir.
Hemolitik Aneminin Bulgu ve Belirtileri Nelerdir?
Bulgu ve belirtiler tipine ve ağırlığına bağlıdır. Hafif derecede hemolitik anemisi olan kişilerde çoğu zaman hiçbir bulgu ve belirtiye rastlanmaz. Ağır hemolitik anemiler ise pek çoğu ciddi olmak üzere çeşitli bulgu ve belirtilere neden olur.
Bir çok bulgu ve belirti genel olarak tüm anemi tiplerinde görülenlerle aynıdır. Bunlar; halsizlik ve yorgunluk hissi, nefes darlığı, özellikle ayağa kalkıldığında baş dönmesi, baş ağrısı, ellerde veya ayaklarda soğukluk, deride, dişetlerinde ve tırnaklarda soluklaşma, ve göğüs ağrısı, aritmi, kalpte üfürüm, kalp büyümesi ve hatta kalp yetmezliği gibi ortak anemi belirtileridir.
Bu ortak bulgu ve belirtilerin dışında şu bulgu ve belirtiler görülebilir:
Sarılık
Erkenden ölen alyuvarlar kana hemoglobin salarlar ve hemoglobinin yıkılmasıyla da deriye ve gözlere sarı rengi veren, idrarın koyu sarı veya kahverengi olmasına neden olan bilirubin adı verilen bileşik ortaya çıkar.
Karnın Üst Bölgesinde Ağrı
Alyuvarların yıkımıyla artan bilirubin düzeyleri ve kolesterol safra kesesinde taş oluşumuna neden olabilir. Safra taşlarına ya da dalağın büyümesine bağlı olarak karnın üst bölgesinde ağrı oluşabilir.
Bacak Ülserleri ve Ağrı
Özellikle orak hücreli anemilerde oluşan orak şekilli hücreler küçük damarları tıkayarak kan akımını durdurabilir. Oluşan bu tıkanıklıklar bacaklarda yaralara ve vücudun çeşitli yerlerinde ağrılara neden olabilir.
Kan Nakline Karşı Oluşan Reaksiyonlar
Kan nakillerinde nakil yapılan kan grubu sizin kanınızdan farklıysa hemolitik anemi gelişebilir ve ortaya çıkan reaksiyonun bulgu ve belirtileri arasında ateş, titreme, tansiyonda düşme ve şok bulunur.
Yararlanılan Kaynaklar:
