Bir bebeğin doğduğu andan altı aylık olana kadar, yiyecek ve içecek olarak, sadece anne sütüne ihtiyaç vardır. Bir bebek için en iyi besin anne sütüdür. İnek sütü, piyasadaki hazır mamalar, evde pirinç unu ile yapılan mamalar hiçbir zaman anne sütünün yerini tutamaz. Anne sütü öncelikle temiz bir besindir; hazırlama, ısıtma gibi zorlukları olmadığından, kolayca verilebilir. Unutmamalıdır ki anne sütü ile beslenme, anne-çocuk ilişkisini kuvvetlendirerek, çocuğun duygusal doyumunu sağlar.
Anne sütü bebek için, ideal bir besin olmasının yanısıra, bebeği, ishal, öksürük, grip gibi hastalıklardan korunması nedeniyle de diğer besinlerle kıyaslanamıyacak değerde bir besindir. Mikrobik hastalıkları önleyici maddeler, annenin ilk sütünde daha fazla bulunması nedeniyle bebeğe, doğar doğmaz anne sütü verilmesi büyük önem taşımaktadır. Sıcak ve kuru iklimlerde bile, anne sütünde bir bebeğin ihtiyacına yetecek kadar su vardır. Bebeğin susuzluğunu gidermek için ilk dört ayda ayrıca su ya da şekerli içecekler verilmesine gerek yoktur.
Anne sütü bebeğin, ishal, öksürük, nezle ve diğer sık görülen hastalıklardan korunmasına yardım eder. Bebeğe ilk 6 aylık dönemde sadece anne sütü verilirse, bu korunma daha da güçlü olur. Bebek 6 aylık olunca, diğer yiyecek ve içeceklerin de verilmesi gerekir. Emzirme, bebek bir yaşına gelinceye kadar diğer gıdalarla birlikte sürdürülmeli, mümkünse daha uzun bir süre devam ettirilmelidir. Çünkü ikinci yaşta anne sütü diğer gıdalara ek olarak verildiğinde, çocuğu hastalıklara karşı korur.
Emzirmeye ne zaman başlamalı ?
Doğumun hemen ardından bebeğin emzirilmeye başlanması anne sütü yapımını harekete geçirir. Emzirmeye, doğumdan sonraki ilk yarım saatte başlanmalı, daha sonraya bırakılmamalıdır. Bazı yörelerde, bebeklere doğumu izleyen ilk birkaç gün gelen, ağız ya da kolostrum adı verilen koyu kıvamlı sarımsı anne sütü verilmez. Bu yanlış bir uygulamadır. Kolostrum, bebekler için yararlıdır ve onları sık görülen başlıca hastalıklara karşı korur. Bebeğin, anne sütü gelene kadar kolostrumdan başka herhangi bir yiyeceğe ve içeceğe gerek yoktur. Bir çok annenin , özellikle ilk çocuklarında, emzirmeye başladıklarında yardıma ihtiyacı vardır. Deneyimli ve anlayışlı bir kişi, örneğin çocuğunu başarı ile emzirmiş bir kadın, annenin sık rastlanan birçok probleminin üstesinden gelmesine yardımcı olabilir.
Emzirmede dikkat edilecekler :
Hemen hemen bütün annelerden ;
• Eğer bebek memeyi ağzıyla iyi bir şekilde kavrayabiliyorsa
• Bebek gece de dahil, istediği sıklıkta emebiliyorsa yeterli süt gelecektir.
Emzirme sırasında bebeğin, göğüste tutuluş şekli çok önemlidir.
Uygun olmayan emme pozisyonu ;
• Meme başlarının çatlamasına ve acımasına
• Yeterli süt gelmemesine
• Meme almama gibi şikayetlere sebep olur
Bebeği emzirmeye başlamadan;
• Anne, ellerini su ve sabunla yıkamalı
• Meme başları temiz olmalı,
• Meme ucu ile etrafındaki kahverengi halka çocuğun ağzında olmalı, damağa da dokunmalı.
• Çocuğun altı temiz olmalıdır.
Emme iyi bir pozisyon ise ;
• Bebeğin vücudu bütünüyle anneye doğru dönüktür.
• Bebek uzun ve derin emer.
• Bebek rahat ve mutludur.
• Annenin meme uçları acımaz.
Emzirme sonunda bebeğin dik olarak yüzü omuza gelecek şekilde tutulması ve sırtına hafif hafif masaj yapılması çok önemlidir. Bu şekilde bebeğin gazının çıkarılmasına yardımcı olmuş olur. Uygun tekniklerle emen bebeklerde gaz çıkarma olmayabilir.
Hazırlayanlar ;
– Prof Dr Sevin Ergin
– Dr Şahi Kuray
2008
