“Çocukların çoktan geride bıraktığını düşündüğümüz bazı huyları, bu kez çok farklı nedenlerle geri gelebiliyor. Çocukların hangi “bebeksi” davranışları tehlike belirtisi olabilir? Hangi durumlar bu geri gidişe neden olabilir?”
Çocukların çoktan aştığını düşündüğümüz bazı davranışları, özellikle stres ve zorlanma zamanlarında yeniden ortaya çıkabilmektedir. Bu durum çocuğun içinden geçtiği zorlukla başa çıkmak ve yeniden dengesini kurmak için kullandığı bir tür savunma mekanizmasıdır ve regresyon (davranışta gerileme) olarak tanımlanır. En sık karşılaşılan gerileme davranışları bebek gibi konuşmaya, parmağını emmeye, battaniyesinin kenarını kemirmeye başlama; yeniden alt ıslatma, ‘hayır’ olduğunu daha önceden öğrendiği bir şeyi yeniden tutturma, daha fazla kucak isteyip anneye yapışık hale gelme, ebeveynin günlük rutin gidişlerinde yeniden ağlamaya başlama gibi davranışlardır.
Ne Yapmalı?
Çocuğunuzda uzun zamandır yapmadığı bu türden bebeksi davranışlar ortaya çıktığında o dönemde çocuğunuzun hayatında değişen şeyin ne olduğunu ve nasıl bir zorlanma yaşadığını keşfetmeye çalışın. Kardeşin doğumu, büyükannenin ölümü gibi ailede yaşanan bir kayıp, anaokuluna başlama, kronik bir hastalık geçirme ya da bir süre hastanede kalma ve hatta taşınma/ev değiştirme gibi durumlar küçük çocukların ciddi zorlanmalar yaşayıp davranışsal olarak geri gitmelerine sebep olabilir.
Çocuğunuzun davranışındaki geri gidişi anlamaya çalıştığınızda burada bahsedilenler gibi önemli bir sebebi olduğunu görürsünüz. Bu dönemde çocuğunuzu düzelmesi için zorlamamalısınız. Stres ve zorlanma zamanları çocuğu sosyal ya da zihinsel anlamda geliştirme çabasından uzak durmamız gereken zamanlardır. Bu dönemde çocuğunuzun sizi yönlendirmesine izin verin. Eğer bebek gibi davranılmak istiyorsa öyle davranın. Daha fazla sarılma, kucak, temas gerekebilir. Ayrıca, bu dönemlerde çocuğu yemeye zorlamak ya da daha önceden oluşturduğunuz sınırlara uymasını beklemek gibi baskıcı tavırdan özellikle kaçınmalısınız. Çocuğunuzun yeniden ortaya çıkan bağımlılığı ya da geriye giden davranışları sizi endişelendiriyor olabilir ama bunları düzeltmek için mücadeleye girmeniz işleri daha kötüye götürecektir. Stres ve zorlanma dönemini atlattıktan sonra çocuğunuzun doğru davranışları öğrenmesi için yeterince vaktiniz olacağını hatırlayın.
Sinem Olcay
Uzman Psikolog (Aile ve Çocuk Gelişimi)
